.

.
Paisani in anda pà a fiera di u Niolu. LC Canniccioni v 1910

08/12/14

Nun passarani

"Nun passarani !"  Ma ch'avaraghju avutu e comu sarà chi st'"idea mi vensi in menti quanti ch'edda fussi stata purtata nantu à zampa di a culomba..."* E marchjavu ind'u trenu chi mi purtava à Avocourt cu sta spesia di furia in corpu. Ah, oh...
Nun passarani, a vi dicu eiu.

*Cusì parlò Zaratustra, Nietzsche

07/12/14

Ordini

È ghjuntu un omu, carta in manu : "Barrolaccia Antoine Marius, présente toi, ce matin à 9h, bureau du Capitaine Bron, ton ordre de mission est prêt. (Tu repars pour Avocourt, reversè dans la 141 ème)."
Fù cusì e fù fatta.
Ma quali ci sarà à dacci ordini cusì precisi. Comu avarini fattu à truvami ? M'hani truvatu à me e si trova ancu qualchisia à sappè induva mandami...?
Dumani mi vegu à Talamasca ! Mi sintiva appena u bracciu.
J'étais apte à nouveau !

06/12/14

U Castagnolu di Matteu u nostru

"Sulitariu, s'atteppa à i monti di u dulori primurdiali.
U sò passu nun ribomba più in fondu di u sò destinu mutu."
RM Rilke
Riposa in paci.


F. Corbellini 1896

05/12/14

Lista

M'imaginava à Diu, a sorti, u destinu, u fatu*, lista d'un libru in manu e chirendusi, d'una bocci maestra :
"Quali ci ha da passà, oghji ?"

*"T'avivani una cridenza peghja : un dubitavani micca chi u Diu unniputenti abbii vulsutu accicà e fà periscia tali or tali di i sò criaturi. A sò divinità viniva à ghjunghjà à u "fatum": un destinu, ma chi ceccu un saria, megliu, un destinu chi si primurava di a perdita di l'animi rimpruvarati ancu poccu nanzu ch'eddi nascessini."

 Mauriac, Vie De Jean de Racine, p. 137, Plon, 1928.

C'era la guerra

C'era a guerra, e n'erami presi tutti, e oramai sapivu, eiu, ch'avaria da decida, edda, di i nostri, i viti. Di a mea a vita; un sapivu comu ? (I Calvino, da Gli Avanguardisti à Mentone)

04/12/14

U Kodak de Mayrore

Eru prontu à parta à ritruvà u fronti, guasgi cuntenti, ma...
Tandu aghju dettu à Otoni : "Vedi, o Otò, un ti possu dì ch'e partu vulinteri, ma ùn ti pudariu mancu dì chi mi ni vogu mal'vulinteru."
M'ha dettu :"Tè, fighjula fora, vidarè un antru mondu, vidarè !"
Aghju fighjulatu, eiu, ùn aghju vistu nudda...
Eddu aviva da stà chi, dumani, l'avivani da taglià a ghjamba, a dritta sopru à u ghjinocchju, chi si svilupava a cangarena. La sò piagga puzzava.
E pò ci hani fattu un kodaku* tutti insemi (Otoni si trova à dritta, stesu à i pedi di a capu infirmera Joly. Eiu, mi tengu un poccu più inda, vicinu à Théodore Mourgues e  Madamicedda Marie de Mayrore.) Quissu, u ritratu, u mi sogu tinutu. L'aghju sempri ancu avali.




*Diciarini avà una fotò, ma ind'i tempi era cusì che nò dicivami.

03/12/14

Segni mulinaghji

M'avivani dettu chi stu tempu à u spidali s'avviccinava à a fini. Di fatti a me spadda era guarita ben' che a punta sighi guasgi sparita e ch'eddu un m'arristessi ch'un tavoni, fondu com'una mela, cupartu d'una peddiola fina, fina, un poccu comu a peddi di a viscica di u purceddu, videti ? U culori, listessu.
Infini chi, mi tuccava à riparta à u fronti, à ritruvà à Talamasca, cu i sò arii e ardori misteriosi.
U più chi m'avaria piacciutu saria statu à vultamini in paesi, quista sì.
Ma postu chi i cosi andavani cusì, un mi dispiacciva tantu à ritruvami u me sargentu mustacciutu bastava à essa siguru d'essa virsatu torra ind'a sò squadra.
Partivani e ghjughjivani à toccu à toccu.
U spidali s'impiiva, ingordu, comu è a gola di quidda bestia famita à i setti capi, sapeti...
Surtivani morti, intrivani vivi alancati, mozzi, schianchi, fasciati da u capu à i pedi... Intrivani, murivani, partivani à u fronti o in casa, stroppii à vita.
L'uspidali viaghjava com'à u mulinu di Paravanu intrivani castagni pesti e surtivani polvara, in un muvimentu perpetuu  di tacata tacatata...
Parlendu di mulini, pinsava à un certu Otoni di Corscia, chi stava cuì à Châlon, ancu noscu. M'aviva contu eddu, chi u babbu, mulinaghju di mestieri, si sirviva di certi segni* par marcà u pesu d'agnu saccu, quista pò, in paesi, un l'avivu mai vista ne mai intesa.
N'avivu parlatu doppu cù Germain, un omu simpaticu e massimu, struitu, chi si caracterizava dicendu : "Je suis un professeur désargenté et désabusé, sans pouvoir dire ce qui a précédé l'un de l'autre ?" L'avivani fattu capitanu indu a  Somma, una badda numica l'aviva tagliatu seccu u bracciu à l'altezza di a spadda, u tintu : "La main qui tient la craie..."
Infini chi, avivu spiigatu u fattu e disignatu righi e chjerchji par pudeli mustrà sti segni mulinaghji di l'amicu Otoni :
Una riga dritta valiva unu; dui, dui... una riga stesa valiva, edda, deci; dui valivani vinti... u chjerchju valiva cinquanta. Par scriva 75 chilò ci vuliva à fà un chjerchju, i sò du righi stesi e cinqui dritti. Ci semi ?
Tandu eddu : " O, Barrolaccia, tu sais, ce que tu me dessines là, c'est une adaptation très voisine d'une écriture ancienne. Chez eux le rond valait cent, mais c'est le même principe. Il s'agit d'un système de numérotation crétoise : les linéaires A et B."**
Aghju dettu eiu : "Ah A, e ... Umbè ?!"
(Un ci aghju capitu ne un acca, ne un A ne un B, un ci aghju !)


*F Albertini, Encyclopedia Corsicae, TIII, p 864 e seg., Edizioni Dumane, Bastia 2004
** Histoire universelle des chiffres,  G Ifrah, T1 p 437 et T2 p 415, Bouquins, R Lafont, Paris 1991