.

.
Paisani in anda pà a fiera di u Niolu. LC Canniccioni v 1910

31/05/16

Nominis ego

Quali saraghju eiu ?
U ziteddu, pastori, filicaghjolu, chi batttiva ssi locchi e andà ind'i macchjii à l'infusiai, in l'intrusciassi, in lu cutrassi, in lu cunghjilassi ? E, sicchini d'istati ?
L'assassinu par l'unori ?
U spatriatu persu in qualchi loccu di Sardegna, o par sti Francii ?
L'ingallaratu suldatu persu ?
L'innamuratu à l'inforsi ?
Un antru, eiu, qualchi pezzu di quissi ?
L'amicu di Linard e di tanti altri ?
U nudda di u Nienti ?
Sogu capurali, o ghjenti: ca-pu-ra-li... 

29/05/16

u Cannoni

A v'aghju conta quidda di Gravelet, André, suldatu ? Un parighjinu, u veru, omu di meza taglia, cù un accentu straurdinariu. Serviva in un baru, culà. "Le vrai Titi parisien" dicivani d'eddu i sò amichi. Infini chi, una sera l'è falatu una bomba in capu. Appuntu ind'a cabana induva ch'eddu stava, eddu. Fù risparmiatu ! Un miraculu, un veru miraculu, pudiva riescia.
Eddu chi ci cacciava l'arrechji sempri cù l'avenue des Gobelins, "pour sûr, une avenue plus belle que les Champs Élysées", "la rue le Brun", "la Reine Blanche"... ("ah, les reines blanches" ch'eddu diciva).
Ha dettu cù noscu a sera, tartagliava : "Si je sors de cette p. de guerre et que j'ai mon troquet, à moi, je, je l'appellerais: "Chez Andrè, Au Canon des Gobelins. Écrit en lettres d'or."
Certi volti c'era da rida, ancu puru à a fini di i tempi.

Currispundenza omotetica

Ci voli à dì i cosi cum'eddi sò, u capitanu Lejean, umanitai, n'aviva poccu e micca, parò era forti, un assu, in geometria. "Apprenez artilleurs, cela vous sera utile pour ajuster le tir !"
U ghjornu ch'e vi dicu, imparavami l'omotetii.

IV.- HOMOTHETIE (1)

Définition.- Deux systèmes de points ABCD...A'B'C'D'... sont dits homothétiques, s'il arrive que les droites AA', BB', CC', DD' passent par un même point O, qui partage chacune de ces lignes en segments de même espèce dont le rapport soit le même pour toutes ces lignes.
L'homothétie est directe ou inverse suivant que ces segments sont soustractifs ou additifs.
Le point O est le centre d'homothétie de deux systèmes, et le rapport des segments qu'il détermine sur chacun des rayons AA', BB'..., est le rapport d'homothétie.
Deux polygones sont homothétiques quand leurs sommets forment deux systèmes de points homothétiques (...)

´


A v'aghju detta, à  me, à geometria m'imparava à capiscia l'ordini di i cosi. Ad agna lezzioni mi pariva d'essa purtatu à Edda. Sta volta, appuntu, mi pariva tuttu chi a lezzioni mi parlessi di u cilenti e di ss'infilarati di steddi di i nostri serati in paesi, d'istatina quandi s'avviccinava a nostra festa di Sà Darenti. Era ciò chi m'intarressava à mè. Micca comu à Lejean. Par eddu a geometria era fatta par sapè comu fà à tumbà più ghjenti ind'un colpu !


(1)ie: piazzà, metta, i listessi.

28/05/16

Artiglieri

Ghjurnata calma, qualchi tiri cuì e culà, cunsequenza nissuna. Un alitu di ventu suffiava da Nord-Est. M'eru surtitu da u me libru di geometria par una stundaredda.
Lejean (u capitanu) :"Voyez vous caporal cette guerre est inouïe. Elle seule sait nous rendre à ce que nous sommes vraiment. Ainsi, ai-je connu un soldat qui ne cessait d'écrire à une absente ! Un autre jour, avant, dans un village anéanti, j'ai croisé un autre homme qui parlait à son chien mort, écrabouillé, au milieu des gravats. J'ai vu tant de choses. J'ai vu des hommes prier afin d'être épargnés s'évaporer en fumée au tomber d'une bombe précise, psssssssit ! Mais, ce que j'ai vu de pire c'est cet homme vivant au corps déchiqueté, démembré jusqu'au torse, ses jambes à quelques mètres de lui, et qui pourtant ne cessait de parler à sa mère, avant que d'expirer. 
L'homme de l'absence, le premier, lui, continue à écrire. Il doit avoir espoir qu'elle lui réponde un jour. Il n'a plus son adresse..." (risi)
Eiu : "Capitaine, si cela lui soulage sa peine ?"
U capitanu :" Eh bien c'est un idiot, qui aime perdre son temps."
Eiu :" Capitaine, on dirait que vous aimez la guerre ?"
U capitanu :" Oui, caporal, j'AIME la guerre, car la guerre est jolie et je suis artilleur ! Quand à tuer le temps, c'est comme pour les boches: oui, il faut le tuer, mais vite."
(Eiu, in trà mè stessu e in francesu (era a prima volta, un accentu pò oh !). Avaria dettu à Linard, u tintu:" Moi, j'aime la vie et je suis de l'absence éternelle, je suis de son silence. Je suis de cette absence qui vous tue chaque jour, plus que chacune leur bombe. Et pourtant, malgré elle, elle n'a jamais été aussi proche de moi : une présence absolue que rien du tout n'absout et pas même son absence, au contraire. La réciproque est vraie, j'en suis sûr, même si elle ne se le dit pas.")
U capitanu :" Quel beau plan : mourir pour la Patrie, mourir dans la fureur !"
Eiu :" O tontu, ma và !"

27/05/16

Crénom !

Par Ch B

Era statu ziteddu poccu fà, un avarà mancu avutu i sò 19 anni. A mani, l'hani cacciatu d'una tranchée divintata tavonu da i bombi di sta notti. Una notti sorda e nera. U ziteddu, ascimitu, occhji biotti paralizati, pieni da stu tarrori diffusu, chi certi stondi di stà guerra (e più tonta cà noi) sappiva trasteriscia.
À mezu à stà miseria, un brancardieru fidu u si purtava a braccetta, direzzioni l'uspidali di l'arriera. St'omu, u brancardieru, pariva purtà ciò chi ci arristava d'umanità bestiali. Era cuì drittu, drittu, era cuì à salvà ciò ch'arristava à salvà, ma, à salvà nun c'era cà u biottu di l'occhji di sti ziteddi. Tandu, u capitanu, à mè, boci calata, dissi : "Ayez pitiè, Seigneur, des folles et des fous !"
U soli a sera, indifférentruisselant et superbe -ha dettu u capitanu- si calava cuntentu, tecchju à sangui, à suspiri, à sugnozzi silinziosi.



25/05/16

À meziornu...

"Chi si fà in infernu ? Si martedda !" (da Occhju di capra, L Sciascia).

Partivami a mani, acceddi di pocchi piumi. Spuntava u soli. Avviati, i sgiotti pigliavani u sò rughjoni da i Puddoni à ghjunghja ind'u Gruttoni. Arimani, oghji, u lindumani listessu. À meziornu caghjatu e  civodda. A sera, i sgiotti, i turravami da u Gruttoni à ghjunghja ind'i Puddoni, a chjostra, a munta, l'adori di u latti caldicciu, tineddi e tintenni, tintinnendu, l'Ave Maria, a notti...  
Era nostra vita cusigna, vana comu è vanu u fiori di a zucca, dolci dinò.
Cunniscivami agna petra, avivu battutu tutti l'aresti di sti locchi, e altru. Tinivami i nostri locchi.
À i capii, sappivani i viottuli, a branca induva a merula aviva da passà, tonta, grassa e lestra, pronta, di dicembri, à fassi piglià. U tordulu sturdulitu listessu. L'araculu di a Petra Frisgiata, eddu, vighjava, prontu à salvassi. 
Più inghjò, c'era un pedu d'olmu. L'olmi, rari cume sò rari i campanili. 
Più inghjò, corri u fiumi di i Tassi, in Busgeddu ci aghju bittu, spurgendumi t'aghju vista spampigliulà.
Sta mani mi n'invengu. 

Cuì, semi in un altru mondu, saremi in Infernu ? Un crergu. Parò à fà l'acceddi à a caccia à u bolu, tirati à colpu distaccatu, erami noi... e disgrazii più cà grazii. Nostra vita cusigna.

F Corbellini


22/05/16

Obus culori di luna

Que c’est beau ces fusées qui illuminent la nuit
Cusi beddu sti fulgari chi accendini a notti
Elles montent sur leur propre cime et se penchent pour regarder
Coddani à li sò pinzi, si sporghjeni à fighjulà
Ce sont des dames qui dansent avec leurs regards pour yeux bras et coeurs
Sò donni chi baddani cù li sò sguardi par occhji, par bracci e par cori
J’ai reconnu ton sourire et ta vivacité
Ci aghju vistu eiu tò surisu, ancu la tò vivezza
C’est aussi l’apothéose quotidienne de toutes mes Bérénices dont les chevelures sont devenues des comètes
È ancu l'apoteosi ghjurnaliera di tutti i Berenici mei cù li capidderi chi
sò turrati cumeti
Ces danseuses surdorées appartiennent à tous les temps et à toutes les races
Ssi baddatrici stradorati chi sò da tutti i tempi e da tutti i razzi
Elles accouchent brusquement d’enfants qui n’ont que le temps de mourir
Parturisciani d'un colpu di ziteddi chi nun hani u tempu cà di mora
Comme c’est beau toutes ces fusées
Cusì beddu sti fulgari
Mais ce serait bien plus beau s’il y en avait plus encore
Ma saria ancu più beddu s'eddu ci n'erani ancu più massi
S’il y en avait des millions qui auraient un sens complet et relatif comme les lettres d’un livre
S'eddi erani à milioni avariani tandu un sensu totali, rilativu comu i lettari d'un libru
Pourtant c’est aussi beau que si la vie même sortait des mourants
Beddu quantu chi a vita stessa surtessi da i murenti
Mais ce serait plus beau encore s’il y en avait plus encore
Ma saria ancu più beddu s'eddu ci n'era ancu più massi
Cependant je les regarde comme une beauté qui s’offre et s’évanouit aussitôt
I fighjulgu parò comu una bidezza chi si dà e sparisci d'un colpu
Il me semble assister à un grand festin éclairé a giorno
Mi pari di veda una magnaria maiora ed accesa cum'è se fussi ghjornu
C’est un banquet que s’offre la terre
Un branculatu a chi a tarra s'invita
Elle a faim et ouvre de longues bouches pâles
T'ha a fami ed apri palidi bocchi longhi
La terre a faim et voici son festin de Balthasar cannibale
T'ha a fami a tarra ed eccu u sò festinu di Baldassari cannibali
Qui aurait dit qu’on pût être à ce point anthropophage
À pinsà chi si pudiva essa tantu antropofagu
Et qu’il fallût tant de feu pour rôtir le corps humain
E ch'eddu ci avaria vulsutu tantu foccu da arrusta u corpu umanu
C’est pourquoi l’air a un petit goût empyreumatique qui n’est ma foi pas désagréable
Sarà par quista chi l'aria si teni un gustu di brasgia impireumatica chi nun è parò spiacevuli
Mais le festin serait plus beau encore si le ciel y mangeait avec la terre
Ma saria ancu più beddu stu festinu se u celi ci magnava insemi cù a tarra
Il n’avale que les âmes
Un inghjotta cà animi
Ce qui est une façon de ne pas se nourrir
Una manera d'un nutriscia si micca
Et se contente de jongler avec des feux versicolores
E s'accuntenta di ghjuculà cù focchi versiculori
Mais j’ai coulé dans la douceur de cette guerre avec toute ma compagnie au long des longs boyaux
Ma sogu intrutu ind'a dulcezza di sta guerra insemi cù tuttu a me cumpania longu longu à longhi boyaux
Quelques cris de flamme annoncent sans cesse ma présence
Unipochi di gridi di fiari annunziani sempri e sempri la me presenza
J’ai creusé le lit où je coule en me ramifiant en mille petits fleuves qui vont partout
Aghju fattu eiu u lettu induva corgu ramificatu in middi e middi fiumiceddi chi vanni da partuttu
Je suis dans la tranchée de première ligne et cependant je suis partout ou plutôt je commence à être partout
Sogu ind'a tranchée di prima ligna ma parò sogu in agni locchi o megliu cumenciu ad essa da partuttu
C’est moi qui commence cette chose des siècles à venir
Sogu eiu à cumincià sta cosa di ssi seculi da vena
Ce sera plus long à réaliser que non la fable d’Icare volant
Sarà più longu à fà cà a ciò ch'un è micca a fabbia di Icari vulanti
Je lègue à l’avenir l’histoire de Guillaume Apollinaire
Laccu à u futuru a storia di Guillaume Apollinaire
Qui fut à la guerre et sut être partout
Chi fù à a guerra ed ha sappiutu essa da partuttu
Dans les villes heureuses de l’arrière
Ind'i città biati di l'arriera
Dans tout le reste de l’univers
Ind'u restu di l'Universu
Dans ceux qui meurent en piétinant dans le barbelé
In quiddi chi si ni morani zappitendu ind'u barbelé
Dans les femmes dans les canons dans les chevaux
Ind'i donni ind'i cannoni ind'i cavaddi
Au zénith au nadir aux 4 points cardinaux
À u capitu zenitu à u nadir à i 4 punti cardinali
Et dans l’unique ardeur de cette veillée d’armes
E indi l'unica ardori di sta notti nanzu à a battaglia
Et ce serait sans doute bien plus beau
E saria ancu più beddu
Si je pouvais supposer que toutes ces choses dans lesquelles je suis partout
Sè pudivu suppona chi tutti sti cosi in cui sogu da partuttu
Pouvaient m’occuper aussi
Mi pudivani accupà
Mais dans ce sens il n’y a rien de fait
Ma in stu senzu un c'è nudda di fattu
Car si je suis partout à cette heure il n’y a cependant que moi qui suis en moi
Chi, s'eiu sogu da partuttu à st'ora parò un ci sogu cà eiu ad essa in me stessu.

Obus couleur de lune, Calligrammes. Guillaume Apollinaire

21/05/16

À la Renomée des Escargots (10)

Ricordi, ricordi...
"A me cara indiavulita quidda sera mi dava da magnà, da u balcò apartu di a sala à magnà, fighjulavu baddà l'architeturi che Dui facci cù i vapori, o maravigliosi palazzi di l'impalpevuli. In tra mè stessu, mi diciva, trà a me cuntemplazioni :"... Comu sò beddi tutti sti fantasmagurii, guasgi quantu à l'occhji di a me cara, a tuntina mustruosa, occhji verdi."
D'un colpu, ind'i costi, mi pigliedi un cazzotu, sintedi una voci roga e carina, una voci isterica e arrighita da l'acqua vita, a voci di a me cara chi diciva : "L'eti à magnà, o nò, sta suppa, o spezia* di rinvidarolu di nuvuli ?"

La soupe et les nuages. Ch Beaudelaire

*(scrittu s... b..., par sacré bougre, ind'u testu francesu.)

19/05/16

U poccu e u tantu

Che tù sei mortu o Linà...

Se eru statu eiu di sti maghi Egiziani,
Avariu sappiutu, eiu, o Linà,
Comu fà à cacciatti da cuì !

Avariu imparatu da ssi mondi anziani,
À paratti, à fatti tragulinà,
Da veda la tò pena cumminuì.

Se eru statu di ssi pro' miliziani,
T'avariu salvatu, eiu, o Linà.
Comu è, e par quali e par chi ?

Che tù sei mortu, o Linà.

13/05/16

Fantassinu

"La guerre, un massacre de gens qui se connaissent pas, au profit de gens qui se connaissent mais ne se massacrent pas." Paul Valéry 

O Linà* fantassin, mundulatu mondogliu... Eri tù prontu à mora, à guardà da vicinu ciò che tù t'eri datu à destinu. Ed è ghjuntu cuì, assassinu e vistutu di dolu. 
T'ha vistu, imaginatu animali, t'ha tiratu, t'ha vistu à dinò, à omu naturali, t'ha purtatu culà ind'i Grotti di T... 
Ciò ch'è cuntatu cuì, sò fatti auspicali.
Parò cuì, à mezu à sti straggi maiori, impotenti parivani l'aurispici e listessi i mazzeri, i nostri, persi e troppu aluntannati da i sò povari paesi. 
À tumbacci cuì, nò, un erani micca eddi. 
Erani quiddi altri. Quiddi à purtà uniformi cù palmi à li caschetti. Erani generali, par certi marisciali. E Linard à mezu era, eddu, un simplici suldatu.

A guerra s'aviva tombu ancu i nostri proprii Mazzeri ! Mancu à dì.


(*Apocopa di a casata di Linard; da veda, ind'i bigliettini passati)

Guerra, madre di pocu amori


E s'ospitani via i destini mortali,
Fiumi, celi e arii, acqui di Flegetonti.
Ind'i Locchi Migliori s'aprani i purtali 
Ghjudicani prestu culà i putenti Ariconti
(Cu li sò toghi bianchi, panni sarcerdotali, 
Chi sò figlioli d'Ateni, figlioli di Creonti.)
À noi chi ci hani fattu vinti o firiti ed ancu par certi, tonti !

12/05/16

I viacruci di maghju (1916)

Lejean, u capitanu : 
"Et puis, l'obus boche est tombè sur le clocher, en janvier l'an dernier... Regardez, caporal, le miracle : la Vierge, est restée plantée là, en équilibre, au sommet du clocher ! Les gens du patelin disent que quand la Vierge tombera, la guerre cessera ! 
Chez moi, mai, c'était le mois de Marie, le rosaire, les prières du soir. J'étais enfant de chœur. J'aimais tant la douceur de ces jours. Le soir, après l'école*, on courrait vers les champs pour y cueillir des fleurs, on disait le rosaire, les prières s'égrainaient et élevaient nos âmes. Mai était un mois paisible. Nos mots montaient au ciel, portés par ces parfums : "Notre Mère qui êtes aux cieux..."
Cette guerre ne respecte donc rien, et sans échappatoire. Et la grâce divine a oublié nos jours. Je croyais aux miracles. La Vierge tombera mais rien ne cessera. C'est pourtant si joli d'ériger des statues. Et la vie est si longue qu'on peut se la gâcher, un peu."

*(Eiu, scularu, ini scola un ci eru andatu tantu, và ! A scola, a meia, era quidda di i sgiotti, di li stretti, di i viottuli turduleschi e di l'accurtatoghji. Chjassi frusti senza fini d'omi frusti, ghjunti à i cunfini, ma vinti da un simpiternu catinacciu e rà, rà, rà ! Respici fini.)

A Vergini di Notre-Dame de Brebière
© Bnf, Estampes et photographie 

10/05/16

Assioma e cunsequenzi

Avivu imparatu, u ghjornu, u primu assioma :

                                               Axiome 1

La ligne droite est le plus court chemin d'un point à un autre.
  Corollaire 1 -Il n'y a qu'une seule ligne droite passant par deux points.
  Corollaire 2 -Deux droites qui ont deux points communs coïncident dans toute leur étendue. 
  La LIGNE BRISÉE est une ligne formée par des portions de lignes droites.
  La LIGNE COURBE est une ligne qui n'est ni droite ni brisée (...)

Era tuttu capiscitoghju chi nostra vita stessa era cusì fatta, à ligni dritti, ligni doppii e torti (curvi), certi tronchi ! Certi volti sbagliati o com'à oghji... truncati. 
E ssu silenziu chi v'arruina.

08/05/16

7 mai 1916

Dimanche, 7 mai 1916

Chère mère,

Que dire ? Ici, c'est toujours pareil (ch'avivu da dì ?). Je poursuis mon instruction pour passer sergent et je continue mes leçons de lecture, d'écriture et de géométrie. 
Aujourd'hui est un triste jour car je me suis perdu un ami cher, (Linard un parisien qui avait toujours de bonnes histoires). C'est ainsi que voulez-vous...
Donnez moi déjà des nouvelles du village, de la maison. Avez-vous enfin une adresse de Jérôme à que je peux écrire un peu ?
Je vous embrasse toutes à deux.  

Porté disparu, côte 742

U toni sordu s'avviccinò, d'un colpu sparò u sonitu.
Piuvivani bombi à paghjulati. U bottu di i tiri di barrage di l'uni e di l'altri, alusinava a campagna e intrunava l'aria. Sara statu un'ora di mani, vidivami com'à meziornu, par divvi. À mezu à sta tunizata maiora, fù chersu à Linard. 
U capitanu Lejean mi chjamò, mi dissi : "Caporal, donnez ce pli au coureur, qu'il l'apporte au plus vite au poste avancè de la côte 742."
Chjamedi à Linard ch'eddu purtessi u piegu culà. Denduli l'ordinu li dissi : "Fais attention à toi soldat.
"Ça va Sarratu, t'inquiète, j'ai l'habitude. Côte 742 !Funi i sò ultimi paroddi. 
Appena ch'eddu era partutu, l'alimani duppiavani i tiri. A mani, ch'avivu da vedalu par l'ultima volta, l'amicu innamuratu, un mi la pudivu mancu pinsà ! 
Parò, u lindumani, a dumenica a sera, Linard fù dichjaratu "portè disparu" da Lejean. Presu, com'à a volpi, in quiddi tavunacci di bombi chi parivani lavi, certi pieni à acqui, d'altri pieni à toppi, à cadaveri disanguinati, cadaveri mozzi, cadaveri capimuzzati e ancu peghju, tutti posti cusì in sipulturi spietati. Arpia a tarra, arpia.
Culpacciu !

G. Scott, (c) Musée de l'Armée 

Cianga, tarra, acqua...

"Cusì strana ch'edda è a tranchée. Si trova, omu, stupitu d'avè à scopra chilometri di stretti, cusì strinti chi l'orlu di u sacu, u bidò, i bisgiacchi e manichi ci si strufinani e ci si battini. O chi vita ! Cianga, tarra, acqua. Ni semi, impregnati, tinti, impastati. Tarra, ci si ni trovu da partutu, ind'i stacchi, ind'u fazulettu, ind'i panni, ind'u magnà. Tali à una santavuglia, qualchi sunniacciu di tarra e di cianga, ch'un pudeti mancu pinsà u tuccà ch'e t'aghju : u fucili meiu pari d'essa statu appena zuccatu ind'a tarra."
Henri Barbusse, Lettres de Henri Barbusse à sa femme, 1914-1917, Flammarion, 1937.

05/05/16

Ascinzioni 1916

Fighjulgu a puzza di li bombi e com'eddi scuppitteghjani. Pensu com'e possu e basta. Sentu e vegu u mondu chi si ni và à mali cù, sempri vicina à noi, a Tarra Madre pronta à inghjuttassi tuttu : e l'animali e l'omi, l'ossi, l'arburi, i pianti, u materiali. 
U sò sigrettu à quissa ? Fà rinascia e rinascia à dinò a vita da u sò senu. Sempri è stata cusì a vita di a tarra: prima à magnassi tuttu, l'unu appressu à l'altru, à bia lu sangui nostru, l'olghju di li mascini cù lu farru primurdiali. Pezzi, gocci, casci, rocchji, frasconi, sò par edda bucconi di rè ! Sempri sotta e bassa, surpa i liquidi vitali, incincciata s'imbriaca à a muta. E quandu ghjunghji l'ora ghjusta, sà renda da la sò matrici e da li sò visceri a vita ch'edda s'era pigliata. Si veda ributiscia pianti, animali. Tarra marturiata, tarra, vera conca battismali, sà purtà à u mondu à sò forza vitali. Chi saria a tarra senza l'omi ?
A tarra è bon' lavuratrici, l'omi eddi, sterminatori, sò boni suminadori !
U celi frema mutu e s'ammanta di neru. 
E Ghjesù, martiriatu anch'eddu, si ni codda culà.

Giotto, l'ascenzioni, Cappella degli Scrovegni, 
circa 1303, Padova

01/05/16

Clair de lune

À mezu à stu scumbugliu Guillaume (chi un era mai solu, chi li stava sempri la sò musa accantu !), dissi cù Linard : "O toi l'accidenté qui dit des poésies en-dehors de nos lignes. Je vais t'en apprendre quelque unes, deux, trois cent si besoin, juste pour te calmer. Je t'en apprendrais mille pour te garder en vie et même s'il le fallait je t'en dirais onze mille..." E pò si missi à rida. 
"Demain, si on est encore là, je te dirais celle de l'Alouette et tu finiras de t'énerver !"
L'aghju imparatu anch'eiu sta puesia lunaria e mi l'aghju missa in corsu, com'e pudivu:

O luna melifluenti à i labbri di li scemi
Sò ingordi sta notti i borghi e l'arbureti
L'astri ripresentani bè l'apetti, lieti, lieti
Di stu meli luminosu chi da l'imparguliti sgutta
Ecculu dolci, dò chi fala da lu celi
Agna raghju di luna è un favu di meli
Ed eiu piattu, induvinu avali sta dolci avvintura
Mi veni a paura di l'aghigliu chi brusgia di ss'apa Arcutura 
E chi mi messi in manu raghji e faldi sbagliati,
Chi pigliedi u sò meli lunariu à chjappali tagliati 

(Et prit son miel lunaire à la rose des vents...)


Di G. Appolinaire, Alcool (1913)

Orfeu

Ah, arrête de me lire. 
Laisse-moi rester seul,
E và, vis ta vie, ,
Vis ta vie régulière, 
Éteins-moi,
Et mène tes mensonges.
Arrête de me lire.
Et laisse-moi, à moi,
À tous mes impossibles, 
Et à mes songes aussi.
O ma caglia e laccami stà solu !
Và, laisse-moi, je te prie,
Moi, moi, je dis que la guerre est jolie.
Chi sogu di l'artiglierì.
Je descends aux enfers,
Mi ni falgu in infernu.
Alors, laisse-moi seul,
Sogu di li surreni,
È cusì, ch'eiu vogliu...
(Ancu s'eddu un è veru).