.

.
Paisani in anda pà a fiera di u Niolu. LC Canniccioni v 1910

28/08/16

À ziu

Un era nienti cà un suldatu mortu. I carriavani à massi. Parò, par i soi, a morti sola d'un suldatu solu, d'induva ch'eddu vinissi, sfassava un mondu interu. Un è tantu a morti, cà ssu silenziu chi ci empii di rumori i carbeddi.
L'acqui neri di i bombi chi ci falavani à dossu, parduravani, parduravani...

"Mi portani in tarra e dicini : ún t'aluntani micca!
Ma induva sarà u luntanu, s'eddu ùn è cuici ?"
Mâlik Ibn Al-Rayb


21/08/16

Eucaristia 1916

Ripigliu st'ultimi tempi:

Natu indi i Petri Rossi.
Martirizatu da guerri umani e da ghjuvanuteddu ad oghji.
Innamuratu d'Edda.
E mamma e u paesi chi s'aluntannani...

Natu indi i Petri Rossi. Vindetta in paesi, uni saltu in Sardegna, doppu in Marseglia. Culà mi trovu à Maria-Stedda (mamma m'ha scrittu oghji ch'edda s'aviva da marità "avec un gros couretier maritime". Eru cuntentu par edda, par u babbaciu... (avà à sappè ciò ch'eddu è un "couretier" ? Dumandaraghju à Lejean chi ni sà, mì).
Mubilisazioni generali e 2 anni passati in quiddi sanguicianghi à veda mora l'unu, à parà cuì, à parà culà. A parà da a morti li me suldati, me stessu. Ah, ò... Capu à capu cù a morti, di ghjornu, di notti. Oghji, m'aghju tombu ùn omu*, ùn ni parlemi, và.
La Renommée des Escargots...
Poi Hughette, occhji cunnini, strinti, chjari, cù la sò buccaredda inzzucharita chi pari stata fatta di quiddi chjarasgi di sti dipinti ghjesgiulani, i sò maschetti di mela, u sò purfumu naturali di muscu e di sali mischiatu.
M'eru innamuratu, si pò dì, à a moda d'avali. In paesi erani rari sti cosi cuì. (In paesi, ind'i tempi di suliva, chjamavani st'unioni "u matrimoniu à a grega". È cusì che noi chjamavami i scappaticci innamurati, passati par a esgia. À a communioni cuddavani insemi à l'altari. Bastava chi l'omu tucchessi, tandu, di a sò mani i capeddi di a ghjuvanetta, ch'erani subitu cunsiderati maritati davanti à Diu, chi i parenti sighini cuntenti o micca.
Eru ziteddu, i rivegu : à Lavigna cù Raffaeddu, sì sò avanzati...
Puvaretti, à pinsà chi pocchi ghjorni doppu, i dui famigli, numichi, s'avissani da unisciasi, da tumbaddi, tremindui, cuì in Petra Mali. Avaraghju avutu deci anni, Lavigna sedici, Raffaeddu, vinti. I tinti, tombi à colpi di vanga, di pioli e di maretta !) Passemi.

U più chi mi pisava oghji erani i me cumpagni persi. Corsi paisannoni, Sinegalesi, Arabi, ss'astri, tutti quiddi di a prima vaga. M'eru capitu qualcosa : i povarari, i disgraziati, mandetili tutti in prima ligna, Ùn ci sarà a primurassi cà i mammi povari e babbi disgraziati. Eccù ciò chi erani l'ordini, i veri. Ùn la dicivani micca cusigna, parò accadiva cusigna. Tumbemi, l'umani, massimu quand'eddi sò povari e luntani da li sò casi. E cusì sia.

Sargenti in sta guerra di i fruntieri, mi sintivu scambià. L'ordini i mi piglivava in francesi e li dava in francesu, listessu. L'imparera di a geometria, l'ascoltu di i puesii di l'unu, di l'altru, di Baudelaire, mi cunstruivani.
Arisera, avivu ancu sunniatu in francesu ! Mancu da dì ! Era a prima volta, o povari à noi !...

U paesi, mamma, Ghjiormu, mubilizatu anch'eddu, me suredda... stu mondu anzianu oramai s'aluntanna e passa, passa...

*Mamma, just killed a man, put a gun against his head
Pulled my trigger, now he's dead
Mamma, life had just begun
But now I've gone and thrown it all away
Mamma oooh... Didn't mean to make you cry
If I'm not back again this time tomorrow
Carry on, carry on
As if nothing really matters**

**Queen, Bohemian Rhapsody

19/08/16

Cunfronta tra culomba e parniccia.

Dedicata, di cori, à M di M.

Stavami disoccupati à l'ombra di un stangoni.
Fighjulavami passà in celi, or' st'aceddi di legnu e di farru*.
Mi vensini tandu in capu, fatti, d'un antica struffulettoni :

A parniccia:
Columbuccia, o columbuccia,
Chi nun fà cà dui** ovi !
Ma li fà in altu mari***,
Nantu à l'alberu che tu vogli.


A culomba:
Lacca piegna la me parnicciola
Chi ni facci dicianovi**ovi,
I facci ind'u pedi di mucchju,
Riscà una zampatta di boi !


* Aviò
** (I conti poni ancu essa ghjusti).
***Induv'è ch'edda vò.

17/08/16

Che la mia ferita sia mortale*

Prima è a peddi ch'edda ti taglià, pò ti sfrascica i carri, facci corra u sangui ch'insanguineghja à Tarra. E lu sangui caghjà.
Ssu sangui stessu flussu chi codda da lu prufondu nostru.
A firita si scambia, s'aluntananni li sò labbri. Aghjisci ind'i ciarbeddi, torrani indibuliti. Si straccia u pinsà, e pò rompi ancu i nodi. Ti piglia a trafaria.
E pò pianu, pianinu, u tempu veni di a cunvalescenza.
L'idei si tessani torra, si riimpara à marchjà. Puri longa à strada, u passu porta piaceri, poccu à poccu, a bocca si riapri e pò lenta un surisu. S'accordani l'idei e s'acconcia a sò menti. Guarisci lu feritu e ripiglia a sò strada, ancu puru ch'eddu nun fussi u destinu di prima. S'appacciani li carri a peddi si ricopra.
Ed eccuci micca listessi ma novi ! L'inchjacca cicatrizeghja.
Passa a vita cusigna rimani u rimori, u rimorsu ?

(U ghjornu ch'aghju scrittu quistu, l'ambulanza si purtava à Ussin à u spidali, s'era presu una badda ind'occhju...)

*Infrasata chi si pudiva leghja nantu à stili e culteddi d'innanzu.
Avissini vindutu fiasculini d'olghju binedettu, marcati da un : "Che la me unzioni sighi vitali", sì.




16/08/16

Dark lady

Cantonnement à la caserne de Soissons, fui chjamatu da Lejean, u capitanu, aiami da tena i registri di i "notazioni" (è cusi ch'eddi dicini eddi) di i suldati di a me sezzioni. Avivami guasgi finitu quandu mi fessi : "Connaissez vous Beaudelaire, sergent ? Écoutez-moi un peu ça ! (Il faut bien se distraire de la guerre), je lis":

"Je t'adore à l'égal de la voûte nocturne,
Ô vase de tristesse, ô grande taciturne,
Et t'aime d'autant plus, belle que tu me fuis,
Et que tu me parais, ornement de mes nuits,
Plus ironiquement accumuler les lieues
Qui séparent mes bras des immensités bleues.

Je m'avance à l'attaque, et je grimpe aux assauts,
Comme après un cadavre un choeur de vermisseaux,
Et je chéris, ô bête implacable et cruelle !
Jusqu'à cette froideur par où tu m'es plus belle !"

- Lejean :"Rythme, contrastes, obsession, obstination, le poète joue sur toutes les cordes pour signifier l'amour absolu, voyez-vous ? N'y êtes-vous pas sensible, sergent ?"
- Eiu : "Comment dire capitaine, je viens d'un autre monde... nos mots sont plus simples. Oui, belle est la poésie. Pauvre garçon."
- Lejan : "Je crois que je vais utiliser ces vers..."

Hiii i guai di l'amori à a francesa... Un erami tanti in Corsica à raghjunà cusigna. Cuì era un antru mondu, più finu, più dilicatu, parò à l'intazzeri ci battivani... par ciò ch'eddu è di i vargaglioni e di u restu, veni à dì i varmi, avivami u nostru contu, a vi dicu eiu, à vi dicu...


15/08/16

Santa Maria 1916

Santa Maria chi sciuglieti nodi, prigheti par noi.

À C.(6)

Narkissos :
"Le jour et la nuit ont bien réussi."*
Nous, avons nous échoué ?

("A notti e u ghjornu l'hani fattu, eddi*". Avaremi noi fiascatu?).

*À la minute, Paul Eluard, in Capitale de la douleur, p 45, Nrf, Poésie/Galimard, Paris 1981.

14/08/16

À C. (4)

"U calamaru, cristali, cunscienza, incu la sò gucciaredda, tenebre, di fatti, afferenti à ciò chi qualcosa ci sia : pò, aluntana u chinchè, tandu.
Fighjularè, un si scrivi micca, di lumi nantu à un campu bughjicosu, santacroci di i steddi, solu, cusì si dici, prima forma datta o ancu compia; l'omu tessa neru soppra à biancu.
Ssu pieghu di nera dantella chi si riteni l'infinitu, ricamatu da middi, agnunu sicondu à lu filu o sicondu à a seguita scunnisciuta di u sò sicretu, intriccia reti luntani duve eddu dormi un lussu da invinturià, strigi, nodu, frundulimu e prisintà.
Cù un poccu di ssu misteru, indispensevuli e chi dimora, dettu, qualchi poccu."

Stephane Mallarmė, Poésies, Quant au livre, p 201, Paris, 1993.

Tanghi-Garu

U passu di Tanghi-Garu

Tarra intazzata :
La marcò l'inguernu cù li sò armi,
Vestituri di spini : u branu.

Monti di mica. Capri neri.
Sottu à i sò unghjuli sonnambuli
A petra matticiosa lucicheghja, cumpiitudina.

Soli sustu, inchjudatu
In tamanta venici di petra.
Ci pensa a muerte*, ci pensa

Octavio Paz,
da a versioni spagnola, Paso de Tanghi-Garu, in Ladera este 1970.

* a morti

13/08/16

E pò straccià

Avivu cumminciatu sta lettara à Huguette cusigna :
"Mon très cher Amour, mon espoir, Soissons ce 14 août 1916."
E pò aghju pigliatu a foglia e l'aghju stracciata. M'è custatu, chi à carta è rara, ma Lejean, u capitanu, ha dettu ancu megu :" Ti ni buscaraghju quantu che tu n'hai bisognu e doppu ha dettu (si campava) : "C'est comme cela en amour, sergent, il faut refaire cent fois sa copie."

Finetta di Vizzavona

À MM

A fatica c'era.
M'eru guasgi addurmintatu quandi passedi unu di ssi trinicheddi com'à i nostri. Pinsavu à i treni, quiddi chi l'hani fatti e quiddi... mi vensi tandu in menti a storia di Finetta:
C'era un vecchju, paisannoni, calatu in u sò bancu e chi si fumava a sò pipa d'arba tabaccu corsu. Era cuddatu in gara di a Mizana
U fumi, a puzza forti di u fumi, scumudavani una donna, a vera Aiaccina, chi l'era pusatu accantu.
Pianu, pianu, strada facendu, u vecchju s'appincciuleghja.
Tandu d'un colpu lestru e finu, Madama, di stizza, li pigliò a pipa in bocca e a li ghjettò pà u balcò.
Ghjunti in Vizzavona u trenu s'arresta, u tipu si sveghja, cerca a pipa, un la trova (ma, zittu e mutu, un dici nudda).
Riparti u trenu. A donna si pesa, gira i spaddi. À tacca à tacca, nostru vecchju piglia e lampa u ghjaccareddu par u balcunceddu.
Una stonda doppu, a cittadina si ni volta à a sò piazza, cerca u ghjaccaru e dumanda à u vecchju paisanu "Ghi, nun eti vistu u me cani Finetta ?"
Tandu u vecchju "Finetta ? È andata... à circà a pipa, è !!!"
Certi volti, si ni pò ancu rida... puru da cui, da i porti di l'infernu.



12/08/16

À Ughetta

Soissons, le 12 août 1916

Très chère Hughette,

"Pourquoi tenons-nous plus à ce qui ne s'est pas produit qu'à ce qui a été ?"*
Lirez-vous, comme je l'espère, ce mot qui vous est destiné ?
Si la réponse est "oui", inutile d'aller plus loin. Vous mesurez alors la profondeur de l'attachement qui me lie indéfectiblement** à vous (...)
Sf

Vi dicciaraghju chi sta lettara, mandata un l'aghju...

*Angelo Rinaldi, Les jours ne s'en vont pas longtemps***, p177, Grasset, Paris 1993
**(A parodda a m'aviva data à Lejean, viniva à dì in corsu, "cun voscu, di cori, par sempri").
*** u titulu è statu stratu da un' infrasa detta, chi saria :"Les jours ne s'en vont pas longtemps mais ils nous laissent leur poids qui pense". Olivier Larronde, in, Rien voilà l'ordre. Fussi ella pura !

Trilce

             Tempu    Tempu

Meziornu chi stagna intra tanfati,
Di a casera, a pompa chi s'annoia, stanca
Tempu    tempu    tempu

                     Era     Era
Sbulicani in vanu e cantani ghjaddi,
Bocca di u chjarori d'un ghjornu chi cunghjuga
Era   era    era    era.

              Dumani    Dumani

Riposu, caldu d'essaci sempri.
Pensa u prisenti : tennami par
dumani   dumani  dumani dumani.

               Nomi      Nomi

Comu sarà u nomi di ciò chi ci inzirisci tantu ?
U sò nomi è Alistessacosa chi patisci
nomi   nomi   nomi   nomi.

Cesare Vallejo,

Missu in corsu da a versioni francesa data in Poètes d'aujourd'hui, p67, César Vallejo, A Ferrari, G Vallejo, Seghers Éditeur, Paris, 1967

Lettara sunniata

Paris, le 10 août 1916

Cher Sarratu,

Je vous écris de Paris où ma tante et moi avons décidé, enfin, de nous réfugier chez une petite parente. Une aristocrate très originale.
D du B... est une personne adorable, cultivée et très débrouillarde. Tante dit affectueusement d'elle qu'elle est une contesse aux nus pieds...
Que vous dire si ce n'est que ses journées sont rythmées par la peinture, le chant, la lecture et d'autres petites choses insignifiantes qui, dans sa bouche, deviennent instantanément des histoires extraordinaires ?!
Nous nous sommes entendues: tante donnera chaque mois l'équivalent d'un petit loyer, déduction faite de menus travaux ménagers que je me suis engagée à faire pour nous rendre service à toutes trois (...)
Mon passe-temps favori est de me promener sur les quais près de la maison, où une infinité de commerces proposent une infinité d'oiseaux et autres animaux exotiques (...)
Votre Ouguetta qui pense sans arrêt à vous, mais qui vous laisse bien seul, n'est-ce pas ? Et qui s'est en plus éloignée de vous, mais ne ne vous oublie pourtant pas.
M'autorisez vous à vous dire tout cela ?
Et puis, zut ! Je vous aime.

11/08/16

U passatu...

A paci, a vespa, u calcagnu, i spadderi,
lu mortu, i decilitri, u ciocciu,
i locchi, a rogna, i sarcofaggi, u vetru,
i dunnetti peddi mora,
a scunniscenza, a paghjola, i cunfrateddi,
i gocci, a smintichera,
a putenza, i cuccini, l'arcagnuli, l'accu,
i preti, l'ebenni, u puntu,
a parti, u tipu, u stupori, l'anima...

Duttili, insafranatu, nettu, esternu,
Purtativu, vecchju, tredici, insanguinitu,
Fotografiati, preti, ingonfii,
Cunessi, longhi, frisgiulati, falzi...

Fiammenti, paragunendu,
Vivu, arrabbiendusini,
Minendu, analizendu, sintendu, trimulendu,
Murendu, arribendusi, piazzendussi, piignendu...

E doppu, quisti, cui,
Doppu, da soppra,
Pò dassi, durendu, à l'internu, tantu, talmenti, mai,
Da sottu, luntanu, à u tantu,
Sempri, ciò chi tandu, dumani, quantu,
Quantu !...

L'orribili, u suntuosu, u lentisimu,
L'agustu, l'infruttuosi,
U funesti, l'incrispitu, l'umidi, u fatali,
U tuttu, u purisimu, l'abbughjatu,
L'aspru, u diavulescu, u tattili, u più fondu...

U 27 di sitembri 1937

Cesare Vallejo, Poètes d'aujourd'hui par A Ferrari e G Vallejo, p 139 e 140, Seghers Éditeur, Paris 1967.

Argieri

Ussin mi parledi, cù lu sò accentu di i soi, di la sò ghjuventù, di li sò amori, di a sò villa d'Argieri (Algeri ?)
Sintivu da cuì i sapori di sali, di mari, di spezii. L'asgi purtati da u soli, da u caldu, da guerri passati, guerri da vena, d'un paesi fieru (com'à induva noi), d'un paesi stancu e sfruttatu, d'un paesi accuppatu comu erani accuppati i nostri fruntieri.
Era statu pigliatu à 14 anni, in paesi, da truppi francesi accuppati à i sò razii da empia i sò regimenti culiniali. Mandatu à fà u minadori. Chi i minadori magiori, eddi, erani stati chjamati à u fronti e ch'eddu ci vuliva ghjenti à rimpiiaziaddi d'accordu o micca !
Prima à Garadane, fughjitu (è cui chi tandu ci erami infattati), doppu chjamatu sous les drapeaux, e purtatu insin'à Besançon, ingaggiatu, à fà u suldatu. Suldatu ch'eddu facciva cun un dispiaceri maiò. Guasgi com'à tutti noi...


E Delacroix, 
L'inamurata d'Ussin?

09/08/16

Kinaxixi

Ô ciò chi s'è vistu à suldati africani mandati in prima ligna "chaire à canon" ch'eddi i chjamavani. Quantu ch'eddi un fussini micca "cori da campà" com'à  noi altri... "Souviens-toi, Hampate Ba..."

Mi piacciria à  pusà
Nantu à una panca di u Kinaxixi
à sei ori d'una sera calda, calda
e pò stamini...

À u tantu
Qualchisia venarà
À pusami accantu

Virariu tandu i facci neri di la ghjenti
Cuddà pianu pianu
A cuddetta
Diciendu a mancanza ind'u ki-mbundu* imbastarditu di i discursati

Vidariu tandu u passu stancu
Di sti schiavi figlioli di schiavi
Chi cercani, à buscassi cuì, amori, gloria culà
Una briacchina, in agni vinu, più indà

Ne filicità  ne odiu

Pò doppu passatu u calà di u soli
S'accendariani i lumi
Passaraghju eiu
Pinsendu chi la nostra vita è bedda simplici

Ancu troppu simplici
Par quiddu chi è stancu
Di marchjà e di marchjà à dinò

Missu in corsu da à traduzioni Francesa data da
M de Andrade, in La poésie africaine d'expression portugaise, p. 113, PJO poche,  Honfleur 1969

*Lingua da u gruppu Bantù

Dumani

Dumani sant'Amori, doppu dumani Sà Dalenti, festa in paesi (un ci ni sarà custannu, di sicuru), doppu doppu dumani, santa Chjara sarà.
(Santa Chiara, u nomi d'una prighjoni in Bastia.) Passavani i ghjorni, nostra vita cusigna...

08/08/16

L'amanti

Amori, u più chi ci n'è menu, è quandu l'amanti si tenani luntanu, suttarrati i nostri, mi vinivani ssi versi ch'aviu ghjà intesu, prima, d'un versu tradiziunali :

Ghjunta è l'ora disiata
Par dumandavvi l'amori
Bramareti in quista ghjurnata,
Di pudevvi ben' discori
Bramareti di sapè lu veru
Se vostru cori sarà sinceru

Insemi e sin'à la morti
Isperu semi ligati
Cun amori custanti e forti
Generosu micca ingratu
Nun ci sia forza tarrena
Par alluntanacci appena !


M'arristavani sti versi e pò stu visu, Hughette mi mancheti...


Paolo Ucello, 
Capedda di l'Assunta, Prato, 1434

06/08/16

Attesa

Avivu da risponda à Huguette, ma t'avivu poccu brama di scriva chjachjari d'amori. A ghjurnata era stata difficiuli cu dui alerti à i gasi. Alerti par nudda, parò... alerti listessu : signali, ordini, maschi, vistuti fatti apposta, attesa, contru signali...

"Chère Hughette,
Croyez que votre gentille lettre d'hier m'a apporté beaucoup de bien. Nous résistons à l'ennemi. Je suis satisfait de vous savoir en bonne condition. Vous m'avez parlé de votre projet d'aller vivre chez une de vos parente à Paris. Je n'ai pas de conseil à donner mais, je crois que cela serait bien pour vous et même votre tante de partir.
Je préfère vous savoir à toutes deux à l'arrière, loin de tout cela. Je viendrais même en permission vous voir. Un de mes amis parisien m'a beaucoup parlé de la ville, des Gobelins, des Champs Elysées... Il me semble de la connaître. 
Il en savait beaucoup ! Il y a même beaucoup de choses à voir là-bas.
Ch'avivu da dì ?
Avivu da tena, anch'eiu, i discorsi di Linard pieni à lacrimi, à passiuneddi e agnuli incerti, à discursini dunneschi. Avivu arriatu, biffatu sti ligni : Ma chère et douce, Hughette, je sais que je vous aimerai pour toujours. Je suis têtu, fidèle et de parole... Je n'oublie rien, ridiculosu !
Parò m'eru ingaggiatu, m'eru. (Ùn dissi mancu nudda di a mè numinazioni à u gradu di sargenti).
Scrivedi inveci : " Salutations à votre tante. A bientôt chère Hughette, prenez soin de vous. Sf"

J'avais envie de lui parler d'amour d'ici, des portes de l'enfer. Andeti voi à capiscia a vita... e sta brama tonta di parlà d'amori da cui, da li porti di l'infernu !





05/08/16

Impintera

I primi paroddi di a prima carta d'Huguette funi : "J'imagine un jardin. J'imagine des enfants délivrés du fléau de la guerre et leurs parents heureux (...) Vous me manquez tellement. Votre Ouguetta" 

Ah, mi pariva di senta i versi chi m'arristavani di L'Infernu, cantu primu :

Tempu era dal principiu del mattinu,
E il sol cuddava à l'insù cun quelle stelle,
Chi erani cun lui quandu l'amor divinu
Mosse di prima quelle cose belle...

Sargenti miseria

À babbonu


Retour à la caserne, récupère le grade de sergent, "au mérite", (dissi cusì à Lejean) sans rien faire. M'avivani da fà sargenti, ma cusì prestu e senza mancu passà un esami e direttamenti o ghjenti !!! 
Pinsavu : "Rincupenza à u suldatu attivu chi in trenta ghjorni di servizu nun ha avutu mancu ghjornu di punizzioni !" Aviva dettu un ghjornu me zia carnali Agnula, cara.
U ghjornu erami stati rinfurzati d'una manata di 250 omi presi ind'u 9esimu battaglioni di u 17esimu regimentu d'infantaria cu i sò dui aghjutenti, i sò 6 sargenti, 8 capurali , 2 furrieri e 232 suldati di a classa 1916 isciuti di u ricrutamenti di Belfort, Besançon, Vesoul e Lons.
A mezu à sta truppa à quali mi vegu ? À Ussin Ferracuto* (avivami spartutu a fami in Marsiglia tanti anni fà.)
Eiu : "O soldat,  viens là, je te connais, moi !"
Tandu eddu, surisu in faccia : ", sergent. Misère !" Fù cusì ch'eddu mi chjamedi doppu : Sergent misère. Ssu spaissu (spahi) spaisatu cuì cù noscu.
Emi passatu a siritina insemi. Les souvenirs montaient au front.


*Da veda, u bigliettu Lingua franca, di u 21/06/2014

03/08/16

Destinu (3)

Diciva u pruverbiu : "Femini in agni locu spulani cennari e incendani focu". L'incendiu era statu di i chjucchi !!! L'anima mea, catuscina, baddava lighjera sopr'à i ligni numichi.
Ughetta m'aviva marcatu di fosfaru. U sò segnu di pussessu, in fronti, u mi purtava. Pinsavu : "Omu mattu, stramattu e altru, vali omu leghjittimatu !"
Eru toccu anch'eiu o Linà !
U solibughjiu mi pudiva piglià, avà, subitu avà !


02/08/16

Destinu (2)

A mani: messa.
Appuntu à Ughetta strada faccendu,  : "Vous serez mon filieul, mon filieul de guerre, voulez vous ?" 
Pariva ch'edda s'avissi truvatu qualchi missioni divina. Eiu, ùn vuliva scumbatta cun carti e contracarti e pò fammi doppu purtà d'un amori arificiali, d'un amori di carta pustali. Quantu ci n'era accantu à mè, accupati cusì ? Pruvavu à raghjunà.
Detta a messa, m'avivu da laccà à Madama Geoffret, a nipota Hughette, e ho fughja !!!
Nantu à u parta, in piazza à a esgia Ughetta, pigliendumi à bracetta mi dissi :
"J'ai tant prié pour vous Sarratu que j'en ai tout oublié. Je ne veux pas vous laisser partir comme ça. J'aimerais tant pouvoir vous écrire. Pourquoi me refuser ce droit ? Je serais votre marraine. Allons, soyez raisonnable."
Eiu : "Ughetta, quel sens aura tout ça ? Nous, nous sommes un jour là, un autre jour ailleurs. 
Moi aussi j'ai priè. J'ai prié pour le monde, pour cette pauvre terre, pour tous mes amis morts, pour les autres... Vous voulez un jour écrire à un mort ? Je vous laisse à vos rêves."
Hughette :"Alors, ne partez pas !"
Eiu: "Chacun doit suivre son chemin. Le mien, n'est pas celui des Dames..."
Vissi indi l'occhji di Mma Geoffret un rimprovaru fermu.
Tandu, Huguette, annarbaticcia : "Je ne suis pas une dame. Je ne suis qu'un être simple qui se tient devant vous et qui veut vous écrire et qui vous écrira. Avec vous, malgré vous, je vous serai fidèle, je ne veux pas vous perdre." 
Pigliati què ! Mi battiva u ghjargazolu. In cori meiu u rombu di u tonu si era purtatu a piena ! A barca pigliava l'acqua, pronta à rimbarsciassi in mari ch'eddu fussi altu o bassu. Ch'avivu dì ? Povaru à mè ! Je croyais aux paroles... Paroddi ch'un mi vulivu mancu da senta !
Mi licinziedi da Mma Geoffret, da Hughette. In fini chi, Uguetta mi dedi u sò fazulettu, cù una santa lacrima di i soi... Tantu avali eru statu vintu e stravintu.

Via pà a caserna, pachittasgiu à dossu. Mi c'era vulsutu trè passi par varcà d'una paci firita à a Guerra micidaghja. Nostra vita
cusigna.

Avessi pigliatu, eiu, un carnè da marcà ciò chi mi viniva:

Eri tu lu me destinu
Lu me fiori melacutonu
Zuccaru di bombucconi
O rombu di lu me tonu

Lu me succhju carramantinu
Scrivaraghju middi sestini
Par purtà ad alta bocci
Nostru amori clandestinu.