Vezelise, un pari mancu u nomi d'una villa, Vezelise...
U trenu capiscu : un tipu dà l'ordini, u trenu muta via e suvita a sò strada. Basta à infurra u carboni. Quista sì. U tipu chi guverna u trenu t'avarà carti, telefonu, cumandi pà i focchi di a circulazioni e pò u facci andà induva eddu vò ch'eddu voghi. E pò, un trenu, un è nudda. Nienti altru cà una massa d'acciaghju cun tipu indrentu chi cunducci siconda à l'ordini ghjà dati.
U trenu, capiscu.
Ma noi altri ?
Ascimitti da u vinu, da i canti e da ssi basgi dunneschi, da vistiti carnavaleschi, cu l'arnesi fucileschi, quali sarà à aveci mandati cuì ?
Ci truvemi pettu à pettu cu un'armata numica, quissa, sì.
E eddi com'avarani fatti à ghjunghja insin'à cui ? Un mi rispondeti micca "cu u trenu" chi quista a sogu.
Com'avarani fattu à ghjunghja e truvaci tutti cuì ?
Quali ci sarà à dà st'ordini superiori, e chi semi tutti, ascimitti che no semi, cuì à suvità.
A sogu m'eti à dì "u destinu" ("Natu u fantinu, scrittu u destinu". "Ciò chi hè scrittu in celi, in tarra segui". "Natu a parsona, natu u distinu". "À chi nasci, pasci..." A sogu, i cunnoscu sti detti e sti contradetti), o m'aveti ancu da dì, puru, a "mala sorti".
Forza ?
Eru cuì à mezu à a piazza à a esgia e mi dumandavu quali eddu era à avemi cumandatu d'essa cuì sta sera. Comu sarà che no semi cuì ? Rispundeti... se vò a sapetti.
"Talmasca !"
Talmasca ? Talmasca, à u tantu, isiè, sarà statu eddu.
Sargenti Talmasca, suldatu Sarratu fora, à vostru cumandu !
U ghjornu chi Bocchineru (Talmasca) ridiva.
08/08/1914