Zappava l'Ortu à u Bugnu quandu aghju intesu i brioni di a mamma " E scalatu ! U me figliolu, è scalatu da Francia !!! ". A m'aghju subitu pinsata : sarà ghjuntu à Antoni. Semi partuti insemi ancu u babbu d'eddu chi mi stava vicinu cuì ind'i Cantoni e emi fattu à corri corri pà sti stretti, era à chi ghjugniva u primu. Quandu l'aghju vistu cusì, à Antoni, drittu e fieru, aghju pinsatu ch'eddu era scambiatu. E pò ci semi abbracciati e tandu m'è parsu di ritruvà l'amicacciu di sempri, l'amicu di prima ghjuventù.
U vistutu militariu cu tutti sti frisgetti, a baretta, scarpi fini e mustaccia bedda alisciata, u nostru Antoni paraviva tuttu un generali ! Sapetti o un la sapetti micca, Antoni è ind'a marina. À sò spada luccicava, i galoni luccicavani, i sò occhji...
Erami omi, donni, ghjovani e più anziani à salutaddu. In un scorru di a piazza aghju subitu induvinatu u sgardu di Maria Lucia, inviccicuchita, sottu à u mandigliu... Nanzu ch'eddu s'ingaghjessi Antoni e Maria Lucia amurizavani e l'edda era prumessa ma doppu, par eddu ci è vulsutu à parta e i cosi sò frimati cusigna. Ed à Antoni, a prumissioni, a si sarà purtata in mari... Maria Lucia, parò, saria stata l'onori e a richezza di à sò casa. U ghjornu era trista e cuntenta... Oghji à u babbu d'edda li frema sempri in gola, ma par avà i famiglii s'accordani sempri...
Erami u 14 di marzu 1910 à 3 ori u doppu mezziornu.
Oh a festa a sera, una di quiddi !
A Piazza à i Baretti era piena à ghjenta, saremi stati 100 o ancu di più ?! A famiglia, l'amichi...
Antoni è un poccu scambiatu quantunqua, avà è struitu e ni sà quantu à un libru. Certi paroddi ch'eddu dici : " I calzetti, i chjama "i bà", i linzoli i chjama i "drà" ! (1)
È statu fertu, annu, annantu à un pedu quand'eddi erani " in altu mari di punta à i turchini "(2) e a vi digu comu eddu a m'ha detta :" M'hani suagnatu à bordu " prima aghju pensu ch'eddi l'avissini cupartu di "suvu " ? Ma Pasquali eddu ha capitu d'un' antra manera e m'ha spiigatu bè : "suagnà" vò dì "sunià" in francesu. Tandu, se aghju capitu bè, quandu eddu è statu fertu, un duttori l'avarà curatu cù una midicina chi l'avarà fattu dorma.
E tandu eddu ha " suniatu ".
Mi piaciria anc'a mè ad'imparà u francesu : s'assumiglia à u corsu, s'assumiglia.
(1) Don Pierre de Mari (1879-1969)
(2) À la Turchia ?