.

.
Paisani in anda pà a fiera di u Niolu. LC Canniccioni v 1910

28/01/12

Marzu 1912 : Abbii fedi e Diu pruvedi

Marzu catarzu, figliolu di magnoni...

È falata a spunzina cutratta da u Cachjoni e s'edda dura cusigna stà notti o dumatina nivarà in paesi e forza ancu in piaghja. I codiverciuli s'avviccinani di i casi : è segnu. S'annivileghja e vegu ssi nivuloni neri e bianchi chi s'avviccinani anch'eddi...
Tanti calamità cust'annu e chi ni sarà tandu di i vigni e di u granu ch'aghju postu in Chjara Stedda (1) ? E ch'ha dà pinsà Minghettu, se un lu possu pagà d'aostu ? U sentu à ghjà : " O Sarrà u mè figliolu, un la dicu micca par mè, sai, a dicu pà a Nunziata (2). Cust'annu ci ha da vulè à rifà u tettu... Prima (u maestru di muru) è dighjà statu cummandatu. E centu e vintinticinqui bacinati (2) contani. Un la digu micca par mè ecc... "

Divizia pà à capedda e pà i campanili (3), miseria nera pà l'omi ! "Induva un ci n'è ancu a ghjesa ni perdi !" Dici u pruverbiu (O Signori, scusetami !)


(1) Chjara Stedda è una lenza in piaghja ( d'un etaru e mezu ), Tumasgiu Penesu, di Ghjuvansimoni, dettu Minghettu, n'è u patroni. U sò rindutu ghjova à intratenna a capedda di a Nunziata, in paesi.

(2) A resita di a piaghja, in Chjara Stedda, sarà stata di cinqui par unu. Un etaru e mezu facci i sò 50 bacinati. Dunqua Sf s’avarà da tribbià 250 bacini, ci ha da vulè ch'eddu paghi 125 bacini à Minghettu, pà u tarraticu (travagliani à mezzu, sò i cundizioni cusì), doppu pagarà 25 bacini pà u buiaticu (boi e cunceghju) e pò dinò 5 baccini à u duttori Barbuccia (unu par omu in casa e par l'annata : par eddu, a mamma e i tre sureddi). À à fini l'arrestarà 95 bacini, 50 pà a sumenta e 10 pà u mulinaghju e unu in più pà i sacchi (i narpii avà sò divintati più cari cà i sacchi sigura, i sacchi ci voli à trapuntaddi, ma minanna a facci vulinteri ind'a ghjurnata o a sera à u ziglioni), l’arresta 34 bacini pà tutta a famiglia. 34 baccini pà una famiglia di 6 (Sarratu fora, a mamma, a minnana, u frateddu e i dui sureddi ), un è nudda. "Un ghjugnaremi mancu à trè mezinati cust'annu" ha dettu Sarratu à a mamma.
A piaghja dava un cinquesimu di baccinu, u ghornu e par omu. Deci volti di più cà ciò ch'arresta pà a famiglia di Sarratu fora. Avà s'eddu nevi di marzu, tandu... a resita sarà di dui par unu e tandu un ci arresta più nudda, 10 bacini à u massimu.

(3) U campanili di u paesi è statu compiu ind'u 1898. Erani trè frateddi taliani à muraddu : Prima, Sicondu e Terzu (veritativu).